Οι αγωγιάτες
Το επάγγελμα του αγωγιάτη αποτελεί ένα επάγγελμα του παρελθόντος, πρόδρομο των σημερινών μεταφορέων/ αυτοκινητιστών, που το συναντούσαμε μέχρι και τις αρχές του 20ου αιώνα, προτού αναπτυχθεί η αυτοκινητοβιομηχανία και τα οδικά δίκτυα.
Πραγματοποιούσαν επί πληρωμή μεταφορές εμπορευμάτων ή διακινούσαν ιδιώτες (ταξιδιώτες, επισκέπτες, γιατρούς). Η αμοιβή του αγωγιάτη (ή κυρατζή) ήταν σχετικά καλή για εκείνα τα χρόνια, όμως η δουλειά ήταν δύσκολη και εξαντλητική.
Οι αποστάσεις
Διένυαν 40-50 χλμ τις 10 ώρες, γιατί μετά από κάποια χιλιόμετρα έπρεπε να ξεκουραστούν τα ζώα, αλλά και ο αγωγιάτης. Χαρακτηριστικά ένα ταξίδι από τα Γιάννενα στο Βουκουρέστι διαρκούσε περίπου 212 ώρες (~25-30 ημέρες).
Στα ορεινά
Το επάγγελμα ήταν ιδιαίτερα χρήσιμο, αλλά και απαιτητικό, για τις ορεινές κοινότητες, καθώς ο αγωγιάτης θα έπρεπε να γνωρίζει καλά τα εδάφη και συχνά να κάνει πιο σύντομη την απόσταση, χρησιμοποιώντας απότομα μονοπάτια, δένοντας με σχοινί το ένα ζώο πίσω από το άλλο.
Σήμερα
Σήμερα το επάγγελμα του αγωγιάτη έχει παραδώσει τη σκυτάλη στους σύγχρονους μεταφορείς, μέσω οδικών δικτύων, αλλά συναντάται σε ακραίες περιπτώσεις μεταφοράς ξυλείας σε απόκρημνες πλαγιές δασών.